LISTPASTERSKI BISKUPA BIELSKO-ŻYWIECKIEGO
NAROZPOCZĘCIE ROKU ŚW. JANA KANTEGO
Św. Jan Kantyumacnia nas w dobrym życiu, jego słowa nas pouczają, a jego wstawiennictwowyprasza nam Bożą opiekę
Drodzy Bracia i Siostry,
dla upamiętnienia ważnych wydarzeń lub postaci ustanawia się rocznicęlub rok im dedykowany. By ożywić wiarę i pogłębić życie religijne wiernychKościół ogłasza Rok Jubileuszowy, Rok Miłosierdzia czy rok poświęcony świętympatronom. 550 rocznica śmierci jednego z patronów Diecezji Bielsko-Żywieckiejto okazja by ogłosić Rok św. Jana Kantego. Rozpocznie się on wniedzielę, 22 października 2023 roku. Główne uroczystości będą miałymiejsce w parafii św. Małgorzaty i Katarzyny w Kętach, rodzinnym mieścieŚwiętego.
1. Śmierć Świętego i jego kult w Kościele
24 grudnia 1473 w wieku 83 lat zmarł w Krakowie Jan z Kęt, długoletniprofesor Akademii Krakowskiej, znany z wielkiej hojności wobec ubogich,głębokiej wiary i pobożnego życia. Umierał w Wigilię Bożego Narodzenia, a jegośmierć i pogrzeb wywołały w Krakowie wielkie poruszenie. Spontanicznie powtarzaneopinie, że umarł święty, sprawiły, że Jana Kantego pochowano w kościele św.Anny w zaszczytnym miejscu - pod amboną. Dwa lata później zaczęto spisywaćświadectwa o cudach wyproszonych za jego przyczyną, a dziesięć lat od jego śmiercibyły już 92 takie potwierdzone relacje. Dlatego też doczesne szczątki św. JanaKantego przeniesiono jak relikwie do kamiennego grobowca w prezbiterium.
W roku 1621 synod biskupi w Piotrkowie zwrócił się Stolicy Apostolskiejo zgodę na prowadzenie procesu beatyfikacyjnego Jana z Kęt. W Rzymieodbyły się uroczystości - najpierw beatyfikacyjne - w roku 1680, następnie zaś kanonizacyjne- 16 lipca 1767 roku. W aktach kanonizacyjnych znalazł się także jeden poświadczonycud z Żywca. Od roku 1737 Jan Kanty jest Patronem Polski i Litwy, wielukościołów, miast takich jak Kraków i Kęty oraz trzech diecezji. W naszej należydo trzech głównych patronów, obok św. Maksymiliana Kolbe i św. JanaSarkandra. Za patrona mają go także studenci, profesorowie, nauczyciele,ubodzy, szkoły katolickie, Caritas i zgromadzenie kanoników regularnychw USA.
2. Po co nam dzisiaj święty Jan Kanty?
Jan z Kęt przybył do Krakowa mając 23 lata. Pierwsze studia ukończył uzyskującstopień magistra sztuk w roku 1418. Po przyjęciu święceń, od 1421 roku nauczał wszkole klasztornej w Miechowie. W roku 1429 powrócił do Krakowa, by wykładać filozofię,a równocześnie studiować teologię, którą ukończył w 1443 roku uzyskując stopieńmagistra teologii. Odtąd przez 30 lat wykładał już tylko teologię, kilkakrotniewybierany na dziekana a raz na rektora Kolegium Większego.
We Mszy o św. Janie Kantym, w prefacji o świętych pasterzach,wymienione zostały korzyści ze wspominania takich świętych, jak Jan z Kęt. Słyszymyw niej następujące stwierdzenie: „Jego przykład umacnia nas w dobrym życiu, jegosłowa nas pouczają, a jego wstawiennictwo wyprasza nam [Bożą] opiekę”. Pytamywięc, w jaki sposób to wszystko może stać się naszym udziałem w Roku św. Jana Kantego.
Faktycznie, przykład świętego życia pociąga do naśladowania na pewno bardziejniż słowa. W bulli kanonizacyjnej ogłaszającej Jana z Kęt świętym znajdziemytakie uzasadnienie: „W jego słowach i postępowaniu nie było fałszu ani obłudy:co myślał, to i mówił. A gdy spostrzegł, że jego słowa, choć słuszne, wzbudzałyniekiedy niezadowolenie, wtedy przed przystąpieniem do ołtarza usilnie prosił owybaczenie, choć winy nie było po jego stronie. Codziennie po ukończeniu swoichzajęć udawał się z Akademii prosto do kościoła, gdzie się długo modlił i adorowałChrystusa utajonego w Najświętszym Sakramencie. Tak więc zawsze Boga tylkomiał w sercu i na ustach”.
Druga korzyść ze wspominania świętego wynika z poznania jego pouczeń. Pouczenie,które św. Jan odnosił wpierw do siebie, wyrył na ścianie swojej celi w CollegiumMaius. Brzmiało ono w następujący sposób: „Strzeż się cudzej czernić sławy:Bo ciężka rzecz do naprawy. Strzeż się wchodzić z bliźnim w zwady: Przykre jednaniaprzykłady”.
Ta przestroga Świętego jest szczególnie aktualna w naszych rozmowach z najbliższymi,ale także w wypowiedziach publicznych, również w wypowiedziach polityków. Łatwobowiem się dziś oczernia, dyskredytuje, manipuluje czyjąś wypowiedź, wprowadzaw błąd. Co gorsza, mało kto dobrowolnie usiłuje coś odwołać, sprostować,przeprosić, przywrócić dobre imię.
Wreszcie, przywoływanie Świętego sprawia, że wstawia się on za nami i wypraszato, o co prosimy. Choć od śmierci Jana Kantego (1473) do jego kanonizacji (1767)upłynęły prawie trzy wieki, do jego grobu pielgrzymowali zarówno ubodzy, jak iwysoko postawieni. Wśród nich byli królowie: Zygmunt III Waza, Michał KorybutWiśniowiecki i Jan III Sobieski, ale i kardynałowie: Jerzy Radziwiłł i BernardMaciejowski.
3. Miejsce i środowisko pochodzenia JanaKantego
Od starożytności istnieje przekonanie o związku dobrego życia, zdolnościalbo przeciwnie - skłonności do zła - ze środowiskiem, z którego ktoś pochodzi.Konkretne cnoty i grzechy były przypisywane całym miastom, narodom czyrodzinom. Kęty trzeba nazwać „miastem świętych”, ponieważ w tym mieścieprzyszło na świat, zamieszkiwało w nim lub zmarło kilkoro świętych,błogosławionych i kandydatów na ołtarze.
Niemal 100 lat po śmierci św. Jana, w Kętach przyszła na świat ŚwiątobliwaLudowika, tercjarka franciszkańska, która trzydzieści lat spędziła przykościołach rzymskich na modlitwie, w postach i pokucie, a po śmierci (w 1623) zostałapochowana w kościele św. Stanisława w Rzymie.
Na przełomie XIX i XX wieku po ulicach Kęt chodził św. Józef Bilczewski– w dzieciństwie jako uczeń szkoły podstawowej, a później jako wikariuszkęckiej parafii (1888-1890). W kęckim kościele znajduje się grób założycielki zgromadzeniasióstr zmartwychwstanek, bł. Celiny Chludzińskiej-Borzęckiej (zm. 1913) orazjej córki, Jadwigi (zm. 1906), również kandydatki na ołtarze. Przez krótki czasw Kętach mieszkała bł. Natalia Tułasiewicz, nauczycielka, która zmarła w oboziew Ravensbrück 30.03.1945 roku. Szkołę Ludową w Kętach ukończyła urodzona w Oświęcimiunazaretanka, bł. Imelda Żak, rozstrzelana przez hitlerowców w Nowogródku wzamian za uratowanie życia bliźnich, którzy dzięki temu mogli przeżyć wojnę.
Kandydatką na ołtarze jest siostra Maria od Najświętszego Serca PanaJezusa, Walentyna Łempicka, założycielka zgromadzenia klarysek od wieczystejadoracji, zmarła w Kętach w roku 1918. W tym samym klasztorze w 1887roku rozpoczynała życie zakonne Joanna Ewa Hałat z Bulowic, która przeniosła siędo serafitek, by później założyć zgromadzenie pasjonistek - aktualniekandydatka na ołtarze. Z Kęt pochodzi też sługa Boży, ks. Ludwik Mroczek, któryjako salezjanin zginął w KL Auschwitz w 1942 roku.
Pielgrzymujący do tego miasta świętych może nawiedzić nie tylko kościół św. Janaz Kęt, stojący na miejscu domu rodzinnego późniejszego profesora Krakowskiej Akademii,ale w kościele św. Małgorzaty i Katarzyny ma także sposobność modlić się przedsłynącym łaskami wizerunkiem Matki Bożej Pocieszenia, uklęknąć przy grobie bł. Celinyoraz jej córki Jadwigi, a w kościele sióstr klarysek znajdzie grób założycielkitej wspólnoty - służebnicy Bożej Marii Walentyny Łempickiej. Skorzystajmy ztego, że miejsce, do którego możemy się udać, by otrzymać duchoweowoce, jest tak blisko nas. Miejscowi duszpasterze są przygotowani, byprzyjmować grupy oraz pielgrzymów indywidualnych i pomóc im w dobrym przeżyciupielgrzymki.
Drodzy Bracia i Siostry, niechżew tym rozpoczynającym się roku łaski Św. Jan Kanty umacnia nas w dobrym życiu,jego słowa nas pouczają, a jego wstawiennictwo wyprasza nam Bożą opiekę.
Niech Was błogosławi Bóg Wszechmogący, Ojciec † i Syn † i Duch Święty †.Amen.
† Roman PINDEL
BiskupBielsko-Żywiecki
Bielsko-Biała, 13 października 2023 roku
L.dz. 1581/2023
List należy odczytać wewszystkich kościołach i kaplicach Diecezji Bielsko-Żywieckiej w niedzielę, 15października 2023 roku.
Ks. Marek STUDENSKI
WikariuszGeneralny